Phật Nói về Tâm Dao Động

"Khi nào bị sắc làm dao động, thì bị Ma trói buộc. Nếu không động, thì giải thoát khỏi Ba tuần. Cũng vậy khi bị thọ, tưởng, hành, thức làm dao động, thì sẽ bị Ma trói buộc. Nếu không động, thì giải thoát khỏi Ba tuần…" 

Hán Dịch:Tam tạng Cù-đàm Tăng-già-đề-bà

Việt dịch: Thích Đức Thắng

  Hiệu đính & Chú thích: Tuệ Sỹ

Tôi nghe như vầy:

Một thời, Phật ở tại vườn Cấp Cô Độc, rừng cây Kỳ-đà, nước Xá-vệ. Bấy giờ, có một Tỳ-kheo nọ rời chỗ ngồi đứng dậy, trịch áo vai bên hữu, lễ Phật rồi đứng sang một bên, bạch Phật rằng:

“Lành thay, Thế Tôn! Nay xin vì con mà nói vắn tắt pháp yếu. Sau khi nghe pháp, con sẽ ở một mình nơi chỗ vắng, tu tập không buông lung. Khi tu tập [4c] không buông lung con sẽ tư duy về lý do mà một thiện gia nam tử xuất gia, cạo bỏ râu tóc, mình mặc pháp y, có tín tâm, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, cho đến, tự biết không còn tái sanh đời sau nữa.”

Bấy giờ, đức Thế Tôn dạy Tỳ-kheo kia:

“Lành thay! Lành thay Tỳ-kheo! Ông đã khéo nói những lời này: ‘Nay xin vì con mà nói vắn tắt pháp yếu. Sau khi nghe pháp, con sẽ ở một mình nơi chỗ vắng, tu tập không buông lung... cho đến, tự biết không còn tái sanh đời sau nữa.’ Ngươi đã nói như vậy phải chăng?”

Tỳ-kheo bạch Phật:

“Đúng như vậy, bạch Thế Tôn!”

Đức Phật bảo Tỳ-kheo:

“Ngươi hãy lắng nghe, hãy lắng nghe, khéo léo suy nghĩ kỹ! Ta sẽ vì ngươi mà nói.

“Này Tỳ-kheo, người nào dao động thì sẽ bị Ma trói. Nếu người nào không động thì sẽ giải thoát khỏi Ba-tuần.[57]”

Tỳ-kheo bạch Phật rằng:

“Con đã hiểu, bạch Thế Tôn. Con đã hiểu, bạch Thiện thệ.”

Phật bảo Tỳ-kheo:

“Đối với pháp đã được Ta nói tóm tắt, ngươi hiểu nghĩa rộng của nó như thế nào?”

Tỳ-kheo bạch Phật rằng:

“Bạch Thế Tôn, khi bị sắc làm dao động[58] thì bị Ma trói buộc. Nếu không dao động thì giải thoát khỏi Ba-tuần. Cũng vậy khi thọ, tưởng, hành, thức làm dao động thì bị Ma trói buộc. Nếu không dao động thì giải thoát khỏi Ba tuần. Cho nên đối với những pháp đã được đức Thế Tôn nói tóm tắt, con đã hiểu được nghĩa rộng của nó.”

Phật bảo Tỳ-kheo:

“Lành thay! Lành thay! Đối với những pháp đã được Ta nói tóm tắt, ngươi đã hiểu được nghĩa rộng của nó. Vì sao? Khi nào bị sắc làm dao động, thì bị Ma trói buộc. Nếu không động, thì giải thoát khỏi Ba tuần. Cũng vậy khi bị thọ, tưởng, hành, thức làm dao động, thì sẽ bị Ma trói buộc. Nếu không động, thì giải thoát khỏi Ba tuần… cho đến ‘tự biết không còn tái sanh đời sau nữa.’ Tâm được giải thoát, thành bậc A-la-hán.

(Kinh Tạp A Hàm - Kinh 21 Phẩm Dao Động)